"Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği, 9 Eylül 2023 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik'te ülke, il/ilçe ve okul genelinde ortak yazılıların yapılacağı; il/ilçe ve okul genelinde gerçekleştirilecek ortak sınavların ise il sınıf/alan zümreleri ve Ölçme Değerlendirme Merkezi Müdürlüklerince hazırlanacak konu soru dağılım tabloları çerçevesinde uygulanacağı belirtilmiştir.
Bu bağlamda il/ilçe ve okul genelinde yapılacak ortak sınavlar öncesinde il sınıf/alan zümreleri ve Ölçme Değerlendirme Merkezi Müdürlüklerince oluşturulacak konu soru dağılım tablolarına örnek oluşturması açısından temel eğitim ve ortaöğretimdeki farklı branş ve sınıf düzeylerinde "konu soru dağılım tabloları" yayımlanmıştır. İl sınıf/alan zümreleri ile Ölçme Değerlendirme Merkezi Müdürlükleri yayımlanan konu soru dağılım tablosu örnekleri temelinde kendi dokümanlarını hazırlayacak ve ilan edecektir."
Şimdi arkadaşlar yukarıda Milli Eğitim Bakanlığımızın web sayfasıdan kopyala yapıştır yaptığım yazı, tüm branşları olduğu gibi tabiki bizim Teknoloji ve Tasarım derimizi de bağlıyor. Yalnız yeni yönetmelikle beraber kafalar da çok karışık. Bu durum, beni telefonla arayarak veya mesaj yoluyla iletişime geçen arkadaşların arama ve mesaj yoğunluğundan rahatça anlaşılıyor. En çok sorulan soru "Mürsel hocam biz sınav yapmıyoruz, ürün ve süreç değerlendirmesi yapıyoruz, şimdi ne yapacağız?" sorusu oluyor...
Akla ilk gelen soru Teknoloji ve Tasarım dersinde sınav yapılır mı? Yapılmaz mı? Dersimizin uygulama esaslarının yer aldığı “Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı (Ankara, 2018)” adlı PDF dosyasının 7. sayfasından yola çıkarak, şahsen bu soruyu cevaplandırdım. Buraya tıklayarak o cevaba ait yazının detaylarına ulaşabilirsiniz. Yazıyı okumak istemeyenler için kısaca açıklayayım arkadaşlar, dersimizde isteyen arkadaşlarımız, süreç ve ürüne yönelik değerlendirmenin yanı sıra sınav da yapabilir, isteyen arkadaşlarımız sadece süreç ve ürüne yönelik değerlendirme de yapabilir. Tamamen tercih meselesi ve sınav yapmak isteyen arkadaşlarımızın sınav yapma gerekçelerini de bir yazıda belirtmiştim. Buraya tıklayarak da bu gerekçeleri belirttiğim yazımın detaylarına ulaşabilirsiniz.
Şimdi diğer soruların durumlarını netleştirelim.
Teknoloji ve Tasarım İl Zümre Başkanı olarak katıldığım, Bursa Ölçme ve Değerlendirme Merkezi (ÖDM) tarafından 10 Ekim 2023 tarihinde düzenlenen toplantıda birçok husustan bahsedilmiştir. Bu hususlardan bazıları:
- İl/ilçe ve okul genelinde yapılacak olan ortak sınavlar için 1. Dönemin 1. ve 2. yazılısı için Konu Soru Dağılım Tablosu hazırlanacaktır.
- 2. yazılı sınavda, 1. yazılıda sorulmuş olan kazanımlara da yer verilmelidir.
- Soru sayısı bilişsel düzeyler göz önüne alınarak belirlenmelidir.
- Analiz, değerlendirme, sentez gibi üst düzey beceriler ölçülmek isteniyorsa daha az sayıda soru kullanılmalıdır.
- İl genelinde tüm okul türlerinin ihtiyaçlarını karşılayacak farklı senaryolara yer verilmelidir. Fen lisesi de herhangi bir dezavantajlı okul da kendi okuluna ait senaryoyu Konu Soru Dağılım Tablosundan bulabilmelidir.
- Belirlenen sınav tarihinde tamamlanmamış bir kazanım varsa o kazanımdan soru sorulmamalıdır.
- Dinleme / izleme / konuşma gibi uygulama sınavının kullanılacağı kazanımlar '*' ile tabloda belirtilmelidir.
- Sözlü iletişim becerisine yönelik uygulama sınavlarında okul sınıf/alan zümreleri tarafından hazırlanıp uygulanacak kazanımlar ** ile tabloda belirtilmelidir.
- Konu Soru Dağılım Tabloları hazırlanırken içerisinde bulunulan hukuki sorumluluk unutulmamalıdır.
Bu hukuki sorumluluk içeren hususlardan dolayı Bursa İlçe zümre başkanları ile biz bir tablo oluşturduk. Bu tabloyu hazırlarken başka illerdeki tez canlı zümre arkadaşlarımız sağ olsunlar, onların kısa sürede hazırlayıp paylaştıkları tabloları da inceledik. Bazı illerde zümre arkadaşlarımız "biz sınav yapmıyoruz ki zaten" diyerek yukarıda belirttiğim ÖDM'nin belirttiği hususlardaki 7. maddeden ilham alarak tabloyu '*' ile doldurmuş...
Diğer bazı illerdeki arkadaşlarımız ise sadece sınav kazanımlarını belirtmiş ve sınav yapmak istemeyen arkadaşlarımızla ilgili hiçbir ifadeye yer vermemiş. Yalnız şöyle büyük bir sıkıntı oluyor, mesela dersimizin öğretim programı uygulama esasları hakkında fikri olmayan veya yarım yamalak fikri olan birinin veya bir idarecinin kendince yorumlayacağı tarzda olmuş bu tablolar. Tabloyu inceleyerek diyorlar ki "hocam sınav yapmak zorundasınız..."
Bu tür durumları ön görerek biz Bursa zümresi olarak biz, sınav yapmayana 1. senaryoyu, sınav yapmak isteyene de 2. senaryoyu yazdık.
Bu şekilde belirtmemize rağmen hala sınav yapacaksınız diyen idareciler çıkabiliyor. Bir arkadaşım şöyle mesaj atmış. (Kopyala yapıştır yapıyorum): "...katıldığım toplantıda MEB sayfasında bizim dersimizede yer verdiklerini gördüm ve dile getirdim, biz zümre kararı aldık ve sınav yapmayacağız dedim, bizim kararımızın önemli olmadığını söylediler. Ancak bakanlık sayfasında bize iki senaryo sunuyor, yazılı yaparsak soruları nasıl hazırlayacağız? Yapmayacaksak dereceli puanlama anahtarı kullanacağımızı ( ki zaten bunu kullanıyorduk) söylüyoruz... Şimdi kısaca yazılı sorusu yazılı sorusu her şartta hazırlayacak mıyız?"
Cevabım: "Hayır hocam, hazırladığımız tablo, sınav yapmak istemeyen arkadaşımızı zorla sınav yapmak zorunda bırakmıyor, çünkü 1. senaryoda sınav yapmak istemeyenler şeklinde belirtildi. Sınav yapmak istemiyorsanız yapmazsınız ama yapmak istiyorsanız yeni yönetmeliğe göre seçmeli seçmesiz tüm dersler de olduğu gibi mecburen, tüm zümre arkadaşlarınızla birlikte 2. senaryoya uymak ve ortak bir sınav yapmak zorundasınız. Ortak sınavda da diyelim ki A zümresi bir sınıfa başka sorular, B zümresi diğer bir sınıfa başka başka sorular soramaz..."
Böylesi bir olası durumda idarecinize sınav yapmayacağınızı izah etmek için yapacağınız şeyler ise;
- Konu soru dağılım tablolarındaki 1. senaryoyu uyguladığınızı belirten sözlü bir ifade ile idarecinize durumu izah edebilirsiniz,
- "Konu - soru dağılım tablosunun" çıktısını iliştireceğiniz bir dilekçe ile yazılı bir şekilde idarecinize durumu izah edebilirsiniz.
- Hani olmaz ya idareciniz laftan ve yazılı belgeden hala anlamayan birisi çıkarsa, idarecinizin idrak yollarının açılması için Allah'a dua edebilirsiniz. ;) Kolay gelsin...
Yazar: Mürsel EREN
Kaynak: https://odsgm.meb.gov.tr/www/ornek-konu-soru-dagilim-tablolari-yayimlandi/icerik/1032
#sınav #yazılı #teknolojitasarımsınav #teknolojitasarım #teknolojitasarimci
