Merhaba arkadaşlar, Teknoloji ve Tasarım Dersi ve "İl/İlçe Genelinde Yapılacak Ortak Sınavlar" hakkında bize sorular geliyor. Osmangazi İlçe Zümre Başkanı Yıldız KAZEL adlı bir arkadaşıma, bir zümremizin sorduğu soruya verdiğim cevabı paylaşıyorum. Bu cevap dersimizde il ve ilçe çapında yapılacak olası bir ortak sınav hakkında genel bir cevap olacaktır.
Soru:
"İyi akşamlar Yıldız hocam. Biz zümre arkadaşımla süreç ve ürün değerlendirip not veriyoruz. Yazılı yapmıyoruz. İl ve ilçede yapılacak ortak yazılı sınava bizim dersiniz dahil mi? Çocuklar Teknoloji ve Tasarım dersinden il ve ilçede sınavlara girecekler mi? Çocukları ona göre bilgilendirelim. Tam anlamadık, çocukları yanlış yönlendirmek istemiyoruz."
Cevap:
Bursa Ölçme ve Değerlendirme Merkezi (ÖDM) tarafından 10 Ekim 2023 tarihinde Teknoloji ve Tasarım Bursa İl zümre başkanı olarak katıldığım toplantıda birçok husustan bahsedildi. Bu hususlardan bazıları dersimiz Teknoloji ve Tasarım dahil bazı branşlar için tam netlik kazanmış değil ve bize yeni sistemin oturmasının zamana yayılmış bir süreç olarak sunumu yapıldı. Mesela Bakanlığın ülke genelinde ortaokul ve liselerde ilk kez gerçekleştireceği ortak sınavlar, bütün dersleri kapsamıyor. Sadece 6. sınıflar için Türkçe ve matematik derslerinden, 9. sınıflar için ise Türk dili ve edebiyatı ile matematik derslerinden olacak. Diğer derslerden de sınavlar ilerleyen zamanlarda ortak olacağı söylendi.
Branşımız Teknoloji ve Tasarım dersinde ise en başta sınav / yazılı yapılıp yapılmayacağı konusu zaten ders öğretmeninin tercihine dayalı bir konu olmasından dolayı, ortak sınav olayı netlik kazanması diğer branşlara nazaran çok güç... Bu arada "Teknoloji ve Tasarım Dersinde Sınav / Yazılı Yapılır Mı?" başlıklı yazıma tıklayarak, sınav yapmayı tercih eden arkadaşımızın, tercih ederlerse yazılı sınav yapılabileceğini belirtmiştim.
Bazı illerin konu - soru dağılım tablolarına bakıldığında kimi illerde biz sınav yapmıyoruz diyerek, tüm sınavla ilgili kazanım kısımları boş geçilmiş. Kimi iller ise sınav yapmak istemeyen yani sadece süreç ve ürüne yönelik değerlendirme yapmak isteyen öğretmen arkadaşlarımızın isteğine göre bir ifadeye yer vermemiş... Bundan dolayı o illerde, bizim dersimizin uygulama esaslarından bihaber idareciler tablolara bakınca direkt olarak "sınav yapmanız gerek hocam" çıkarımını yapabiliyor. Bu farklılıklardan yola çıkarak özellikle Türkiye geneli ortak sınav yapılması durumunun netlik kazanması için şu aşamada zor olduğu görülüyor. İlerleyen zamanlarda diğer bazı derslerle beraber bizim dersimiz ile ilgili kararların netleşeceğini düşünüyorum.
Bursa için hazırlanan konu - soru dağılım tablolarında “İl/İlçe Genelinde Yapılacak Ortak Sınav” sütununda kazanımlara yer verdik. Biz bu kazanımları yazdığımız için kesinlikle ortak bir sınav yapılacak diye bir durum söz konusu değil. Yazmamızın asıl sebebini aşağıda belirttiğim yönerge maddelerinden dolayı:
"Millî Eğitim Bakanlığı Yazılı Ve Uygulamalı Sınavlar Yönergesi -> İkinci Bölüm - > Sınav Uygulama Esasları -> Yazılı ve uygulamalı sınavlarla ilgili esaslar - > MADDE 5- (1) Yazılı ve uygulamalı sınavlarla ilgili aşağıdaki esaslara uyulur:
a) Ülke geneli yapılacak ortak yazılı sınavların hangi sınıf düzeyi ve derslerden yapılacağı
Bakanlık tarafından, il/ilçe geneli yapılacak ortak yazılı sınavların hangi sınıf düzeyi ve derslerden yapılacağı ise ilçe millî eğitim müdürleri kurulu tarafından öğretim yılı başında ilan edilir.
b) Ülke, il ve ilçe geneli ortak yazılı sınavların uygulanmasına ilişkin iş ve işlemler millî eğitim müdürlüklerince yürütülür. Bunların haricinde diğer yazılı sınavlar aynı sınıf düzeyinde birden fazla şube sayısı bulunan okullarda ortak yapılır. Okul geneli ortak yazılı sınavların uygulanmasına ilişkin iş ve işlemler okul müdürlüklerince yürütülür."
Yukarıda özellikle "a" maddesinde görüldüğü üzere ortak sınav yapılıp yapılmayacağı kararı tamamı ile Bakanlık ve ilçe millî eğitim müdürleri kurulu tarafından belirleniyor. Bakanlığın veya ilçe millî eğitim müdürleri kurulunun olası bir ortak sınav yapma kararı, şu veya bu dersleri kapsar veya kapsamaz diye bir ifade yer almıyor. Ondan dolayı olası bir karara karşı hazırlıklı bir tablo yapmak istedik. Diğer yandan da ortak yazılı sınavların, öğretim yılı başında ilan edileceği belirtilmiş. Şu an için yukarıda belirttiğim sadece 4 ders için tarih verildi. Son olarak söyleyebileceğim şey ise dersimiz için il veya ilçe çapında ortak bir sınav yapılacağını hiç zannetmiyorum. Fakat bu, tamamen benim kişisel görüşüm... Ondan dolayı öğretmen arkadaşlarımızın şimdi değilse de, ileri bir tarihte olası bir ortak bir sınava hazırlıklı olmasında fayda var.
Yazar: Mürsel EREN
