teknolojitasarimci: Engellerini Aşmış Başarılı İnsanlar

Geçmişte ve günümüzde başarıları ile adından söz ettiren birçok mucit, bilim insanı, sanatçı, yazar veya sporcunun bazıları da ya engelli olarak dünyaya geldi, yada geçirdiği kaza sonucu engelli oldu. Onlar da hayatları boyunca büyük zorluklar ve hatta acılar yaşadılar. Fakat hiç yılmadılar, engellerini aşıp kendi alanlarında başarılı oldular. İlham verici ve engellerini aşmış o insanlardan bazılarını hep birlikte tanıyalım:

Çalışmayı PowerPoint dosyası halinde indirmek için tıklayınız.

Çalışmayı PDF dosyası halinde indirmek için tıklayınız.

Klasik müziğin altın isimlerinden olan, gelmiş geçmiş en ünlü ve en etkileyici bestecilerden biridir. Bütün bestelerini duyma yeteneğini kaybettikten sonra yapmıştır. Müziğe olan tutkusu, duymamasına rağmen devam etmiştir. 9 senfonisi, 1 keman konçertosu, 5 piyano konçertosu, 32 piyano sonatı, 16 yaylı dörtlüsü, 1 opera ve birçok oda müziği eseri bulunmaktadır. 9. senfoni ise en çok bilinendir ve bugün Avrupa Birliği marşı olarak bilinen eser onun eseridir.

20. yüzyıl popüler kültür ikonu haline gelen dünyaca ünlü bir ressamdır. Resimlerindeki ustalık, Pablo Picasso’ya bile “Biz onun gibi insan yüzleri çizmeyi bilmiyoruz” dedirtmiştir. Sanatı, sürrealist olarak tanımlanmışsa da kendisi bu tanımı reddederek “Ben kendi gerçeğimi resmediyorum” demiştir. Sebebi ise, okuldan eve dönerken bindiği otobüsün tramvayla çarpışması sonucu yaşadığı kazadır. Çok sayıda insanın öldüğü bu kazadan sonra tüm hayatı korseler, hastaneler ve doktorlar arasında geçmiştir. Omurgası ve sağ bacağında dinmeyen bir acıyla yaşamış, 32 kez ameliyat edilmiş ve çocuk felci nedeniyle sakat olan sağ bacağı kangren yüzünden kesilmiştir. 143 resmi vardır; 55 tanesi oto portredir. Yaşamının büyük bir bölümünü yatakta ve başının üstünde duran, “gündüzlerinin ve gecelerinin celladı” olarak tanımladığı bir aynaya bakarak geçirdiği için sürekli oto portre çizmiştir.

Ünlü fizikçi, teorisyen, evrenbilimci ve astrofizikçidir. Albert Einstein’dan bu yana dünyaya gelen en parlak teorik fizikçidir. En çok tanınan ve sözüne itibar edilen bilim insanlarının başında gelmektedir. Kara deliklerden büyük patlamaya kadar birçok alanda çalışmalar yaparak astrofizik, kozmoloji ve teorik fizikte devrimsel teoriler geliştirmiştir. Evrenin oluşumu ve kozmik kökenimiz hakkında yepyeni ve şaşırtıcı bilgiler sağlamıştır. Öğrendiklerini de toplumla her fırsatta paylaşmıştır. Ne üzücü ki 21 yaşındayken tedavisi olmayan ALS (Amyotrofik Lateral Skleroz) hastalığına yakalanmıştır. Doktorları tarafından iki yıllık ömür biçilmiştir. Motor nöronlarının zamanla %80’ini öldürerek sinir sistemini felç eden; ancak beynin zihinsel faaliyetlerine dokunmayan bu hastalık, onu tekerlekli sandalyede yaşamaya mahkûm etmiştir. CERN’i ziyaret ederken zatürre kapmış, bu nedenle nefes borusuna delik açılması gerektiği için sesini de tamamen yitirmiştir. Bu nedenle koltuğuna yerleştirilmiş, yazıları sese dönüştürebilen bilgisayarı sayesinde insanlarla iletişim kurabilmiştir.

İşitme engelli bir mucittir. İşitme engelli olması, onu umutsuzluğa sürüklemedi ve bu onun yalnız kalarak yeni icatları için düşünmesine ve kendini geliştirmesine sebep oldu. 2500’e yakın buluşun patentini alacak kadar başarılı bir kariyeri olmuştur. Bizler O’nu (rivayete göre) iki binin üstünde deney yaparak icat ettiği “ampulü bulan adam” olarak tanıyoruz.

Bebeklik çağından itibaren görme, duyma ve konuşma engeli olması rağmen başardıkları, onu efsanevi bir kişilik haline getirmiştir. Beş lisan bilen, bisiklet, kano ve yelkenli ile gezintiye çıkan, yüzen, satranç oynayan, yazdığı makaleler ve bir dizi kitapla kendisini engellilere yardımcı olmaya adamıştır. Başta Amerikan Görme Engelliler Vakfı olmak üzere çok sayıda organizasyonda görev almış ve görevleri nedeniyle dünyanın pek çok yerine seyahat etmiştir. İnsanlar arasında adaletsizliklere savaş açan, “Eğitim Her Engeli Aşar” inancı ile kendisi gibi engeli olan insanlara eğitimle kimseye muhtaç olmadan yaşayabileceğini ispatlamıştır. Hem yazmış hem de işaret dili kullanarak herkese umut aşılayan konuşmalar yapmıştır.

Kendisi 3 yaşından beri görme engellidir. Fakat tüm dünyadaki görme engellilere ışık olmuştur. Sebebi ise görme engellileri için, dünya çapında okuma ve yazma için kullanılan körler alfabesinin sistemini icat etmesidir. Kendi soyadını verdiği bu alfabe, 1'den 6'ya kadar belli bir düzen içinde sıralanmış kabartmalı noktaları, parmaklarla üstünden geçerek okunmaktadır.

22 kez Grammy ödülü almış, profesyonel müzisyen ve şarkıcıdır. Çocukluğundan beri görme engelli olmasına karşın engeline boyun eğmemiştir.

22 çocuklu bir ailenin, hayatta kalabilen 13 çocuğundan biri olarak beyin felci ile dünyaya gelmiştir. Uzun süre hareket ve konuşma yetenekleri olmadan yaşamıştır. Doktorlar, başlangıçta zihinsel olarak engelli olduğunu düşünmüşler ve öleceğini söylemişlerdir. Annesi ise doktorların sözüne aldırmayarak oğlunun eğitilebileceğine inanmış ve çabaları da sonuç vermiş ve sol ayağını kullanarak yazmayı ve resim yapmayı başarmıştır.

Sadece sol ayağını kullanarak yazdığı eserler, onun dünya çapında bir üne kavuşmasını sağlamıştır. “Sol Ayağım” adlı kitabında sol ayağıyla kalem tutmayı, konuşamamanın verdiği acizlikleri ve annesiyle babasının yardımıyla tekrar hayata ümitlendirilmesini ve buna yardımcı olan insanları anlatmakta, engellerin nasıl aşılabileceğini söylemektedir.

Dünya çapında bir sporcu kabul edilmektedir. Daha 13 yaşındayken görme yetisini tamamen kaybetmiştir. 2001’de 7 kıtanın en yüksek zirvesi Everest’e tırmanması O’nu dünya çapında üne kavuşturan başarısı olmuştur. Sayısız ödül alacağı tırmanışlarına devam etmiş ve maceralarını da “Touch the Top of the World” kitabında toplayarak sevenlerine ulaştırmıştır.

Âşık geleneğinin en büyük temsilcilerinden bir halk ozanıdır. İki kız kardeşi, yaşadığı yörede yaygınlaşan çiçek hastalığına yakalanarak yaşamlarını yitirmiştir. Ardından yedi yaşında aynı hastalıktan dolayı tek gözünü kaybetmiştir. Daha sonraları bir kaza geçirip diğer gözünü de kaybetmiş ve hayata büyük acılarla devam etmiştir. Babası, diğer çocuklar ile oynayamadığını fark etmiş, ona oyalanması için bir bağlama almıştır. İlk başlarda başka ozanların türkülerini söyleyen, 40'lı yaşlara geldiği zaman kendi eserlerini söylemeye başlamıştır. Köy okullarında ve köy enstitülerinde türkü muallimliği de yapmıştır. Gönüllere taht kuran eserleri hala dilden dile dolaşmaya devam etmektedir.

Doğuştan görme engelli bir ressam. Hiç resim eğitimi almamış olmasına rağmen görmediği nesnelere veya maketlerine parmak uçlarıyla dokunarak onları başarıyla resmetmektedir. Bu yeteneği sebebiyle, Harvard Üniversitesi Nöroloji Bilim Dalı’ndan profesörler kendisinin beyin fonksiyonlarını incelemiş, bunun sonucunda bir nesneye dokunduğunda beynindeki görülen cisimlerin algılanması ile ilgili bölümün harekete geçtiğine şahit olmuşlardır. Bu yetenek, The Colours of Darkness isimli Discovery Channel yapımı belgesele konu olmuştur. Eserleri hem Türkiye çapında hem de yurt dışında çeşitli sergilerde yer almıştır.

1999 Gölcük depreminde bacaklarını kaybetmiştir. Spora, tekerlekli sandalyede tenis ve basketbol oynayarak başlamıştır. Sonrasında, Değirmendere Sualtı Kulübü ile çalışmaya başlamış ve su altına adım atmıştır. Türkiye’nin ilk engelli dalış eğitmeni olmuştur. 2014 yılında da 22 metreye dalarak “Dünya Bedensel Engelli, Değişken Ağırlık İp Destekli, Paletsiz Serbest Dalış” rekorunu kırmıştır.

Ufuk KOÇAK, umut dolu şu sözleri dile getirmiştir: “Her şeye rağmen hayat devam ediyorsa yaşayacaksın dedim. İnsanı insan yapan en büyük değerlerden birisi yaşama saygıdır ve onun hakkını verebilmektir. Unutmamalı ki insan, hayat sadece onu yaşamayı bilen cesur insanlarındır. Yaşama, tabiata ve insana olan saygımla hayatımı iğne oyası gibi yeniden örmeye başladım.”

Herkesin hayatında, kendine göre zorlukları var. Fakat bazılarımız, bu zorluklarla mücadele konusunda, çok çabuk pes edebiliyor. Çalışmada anlatmış olduğum insanların dışında da pek çok insan yaşadıkları tüm zorlukları, engellerine rağmen mücadele edip başarıya ulaşabilmiştir. Peki engeli olmayan insanların, engeli nedir? Kısaca bir yazar ve felsefe profesörü Nermi Uygur’un da dediği gibi “hastalıktan ötürü engelliler bir yana, hep susan bir insan tasarlamaya yetmiyor hayal gücüm…”

Yazarı: Mürsel EREN

Kaynaklar:

#engelsizyaşamteknolojileri #engelsizhayat #engelli #engelleriaşan #Beethoven #FridaKahlo #StephenHawking #HelenKeller #StevieWonder #ChristyBrown #ThomasAlvaEdison #Edison #LouisBraille #Braille #ErikWeihenmayer #AşıkVeysel #EşrefArmağan #UfukKoçak #teknolojivetasarım #teknolojitasarım #teknolojitasarimci #teknoloji #technology #tasarım #design #inovasyon #inovatif #innovation

hayal et tasarla, yenilikçi ol, ilerle...

Engellerini Aşmış Başarılı İnsanlar

Sayfalar: